گفتوگو با جلال تهرانی، طراح، نویسنده و کارگردان
سیندرلای مجازی
رضا آشفته
جلال تهرانی پس از ۹ سال یکبار دیگر قرار است که نمایشی را در تالار اصلی تئاتر شهر اجرا کند. او ۹ سال پیش «هی مرد گنده گریه نکن» را کار کرد و این روزها در حال آمادهسازی نمایشی به نام «سیندرلا» است. البته او در سالهای ۹۰ و ۹۱ موفق به اجرای دو نمایش «مخزن» و «به صدای زمین گوش کن» در تالار مولوی شده است. جلال تهرانی یکی از پیشروترین نمایشنامهنویسان، طراحان و کارگردانان این سالهاست که توانسته نظر بسیاری را معطوف به آثارش کند. او همچنین در زمینه آموزش و نشر نیز مکتب تهران را راهاندازی کرده تا بتواند به شکل بارزتر و کارآمدتری امر آموزش تئاتر را برای استعدادها و آیندهسازان این هنر فراهم کند. امید بر آن که اختلالی در برنامههای تئاتر شهر ایجاد نشود و نمایش سیندرلا سر موعد مقرر در مرداد و شهریور امسال برای مشتاقان اینگونه نمایش اجرا شود. با جلال تهرانی در اینباره گفتوگو کردهایم:
سیندرلا را کی نوشتهاید و چه داستانی دارد؟
سیندرلا را در سال ۸۵ نوشتهام که قصه یک زن معمولی است که بر اساس شایعه این زن تبدیل به سیندرلا میشود.
چگونه این اتفاق ممکن میشود؟
مردم شایعه میکنند این زن سیندرلاست چون کفشاش در اتاق یک سرهنگ جا میماند. این شایعه کمکم این آدم را تبدیل به سیندرلا میکند.
مبنای این کار نقب و نقدی بر جامعه است؟
صحبت از جامعهای است که پاسخ همهچیز وجود دارد اما پاسخها شایعه است. کسی از کسی سؤال نمیکند، به دلیل این که پاسخها هست. آدمها بر اساس شایعات زندگیشان را تنظیم میکنند و نه واقعیتها. بنابراین جمله سؤالی در متن وجود ندارد.
بنابراین با توجه به این که متن نمایشی بخش عمدهاش بر اساس پرسشگری تنظیم میشود، الان بسیار سختتر نوشته شده است؟
پاسخ هر سؤال هست و میدانند واقعیت نیست.
این متن چند شخصیت دارد و چه کسانی تا الان برای بازی مشخص شدهاند؟
چهار نقش داریم.
متن را سال ۸۵ نوشتهاید. چرا الان اجرا میکنید؟
این متن زمان آینده را مد نظر دارد و از جغرافیای مشخصی برخوردار نیست و با این شرایط میتوان چنین متنی را اجرا کرد.
آیا این متن هم بازخوانی است؟
بله. اجرای این متن به همایش امسال مکتب تهران هم مربوط است.
این همایش با چه هدفی برگزار میشود؟
هنرجویان در بعضی جلسات تمرین سیندرلا شرکت میکنند و درباره موقعیت نمایشی کار خواهند کرد.
درباره موقعیت هم توضیح میدهید که بنابر چه تعریفی این همایش و کلاسها شکل میگیرد؟
از زمانی که نویسنده نمایشنامه را تنظیم میکند، موقعیت مهم میشود.
چه هنرمندانی در این کلاسها آموزش خواهند داد؟
در رشتههای غیر از تئاتر از استادانی مانند بهرام شیردل، خشایار دیهیمی، محمدرضا اصلانی درباره حرفه خود و در واقع درباره موقعیت حرف خواهند زد. علی باباچاهی هم درباره موقعیت در شعر کلاس برگزار میکند. گلاب آدینه در زمینه بازیگری و محمد امیر یاراحمدی هم در زمینه نمایشنامهنویسی کلاسهای خود را برگزار میکنند.
چطور شد بین تمرین سیندرلا و کلاسهای مکتب تهران ارتباط برقرار کردید؟
بچههای زیادی هستند که دوست دارند سر تمرینهای این نمایش باشند.
یعنی ممکن است که آهنگسازی سیندرلا یکی از همین هنرجویان باشد؟
بله.
در طراحی چه اتفاقی را برای سیندرلا پیشبینی کردهاید؟
خودم طراحی نور، لباس و صحنه را انجام میدهم. قرار است که به شکل دو سویه سیندرلا را اجرا کنیم و علاوه بر جایگاه تماشاگران بخشی از تماشگران ما روی صحنه در جایگاه دیگری که برایشان طراحی میکنیم مستقر میشوند.
روزنامه بهار، ۱۳۹۲