تئاتر بعد از کووید، قسمت دوم:
جشنوارهی ۲۰۲۲ تئاتر آوینیون در جستجوی جادوی تئاتر و عصیانهای فلسفی
اجرای بعدی، متن «انه نین» نوشته اگنس دزارته و کارگردانی الیز ویگیه مسأله ساختن شخصیتی از نو را مدنظر قرار داده است. موقعیت این تئاتر پشت صحنهی تئاتری در بار است که بدین واسطه نویسنده کوبایی فرانسوی را به اولین نویسندگان زن اروتیک تبدیل میکند. شخصیت اصلی که از بازیگران این گروه اجرایی محسوب میشود، به دنبال اثبات دوبارهای از وجود خویش است. کمپانی تهیه کننده این اجرا سرمایهگذاری زیادی بر روی طراحی صحنه کرده تا خود به شخصیتی دراماتیک بدل شود. تکنولوژی گستردهای که در این تئاتر به کار رفته به لحاظ بصری چشمنواز است و حتی در موقعیتهایی بر کنش دراماتیک غلبه میکند. پروژکتورهای استفاده شده، پرده سفیدی که در انتهای صحنه برای پخش ویدیو استفاده میشود و ... همه حاکی از این تلاش مصرانه کمپانی هستند.
کاری که آنه ترون از متن ایفیجنی از تیاگو رودریگز(اجرا نیز به همین نام است) بر روی صحنه برد، جستوجو و خلق جدیدی را به نمایش گذاشته است. نمایشنامه رودریگز امکان تحول در فرم تراژدی کلاسیک را فراهم کرده و ساختاری نو برای اجرا را طلب میکند. مسأله اصلی ترون اما در اجرای این متن علاوه بر جستوجویی نو، خلق ساختاری است که خاطرات امکان آن را در ذهن فراهم میکند. به گفته خودش آن وجهی که انسان بهواسطه خاطرات بین تخیل و واقعیت راه میرود و کنش در همین حین خلق میشود، بهانهای برای ساخت اثری هنری برای وی بوده است. این اثر نیز مانند بسیاری از آثار فستیوال آویگنون ۲۰۲۲ قدمی در تلفیق توهم و حقیقت برداشته و پردهای نازک را بین این دو ترسیم کرده است. این پرده دقیقا بعد از پایان تراژدی است که ایجاد میشود. آن نقطهای که هنر مدرن سر بر میآورد.
اجرای بعدی از فستیوال آوینیون ۲۰۲۲، «در سفر» امیررضا کوهستانی است که بر اساس رمانی آنا سجر نوشته شده است. کوهستانی در این تئاتر به دنبال قدرت کلام هنر خویش در شرح تراژدیهای کنونی است و ایدهاش نیز به گفته خودش وقتی شکل گرفته که مدت طولانی در فرودگاه برلین منتظر اجازه سفرش بوده که در آخر هم مجبور به بازگشت به ایران میشود. کوهستانی برای بزرگنمایی قدرت شخصیتها در این اثر، آنها را در موقعیتی تهی از وسایل صحنهای قرار داده است که این امر با توجه به دیگر تئاترهای اجرا شده در این فستیوال جالب است.
ساختار «شیر» باشار مورکوس بر پایه خلق ویژگیهای بصری است تا تراژدی مدرن بسازد و چرخهای از مرگ و زندگی که در ذهن مادرانی که فرزاندانشان را به واسطه جنگ، گرسنگی و دیگر اتفاقات تلخ از دست دادهاند، به نمایش بگذارد. شیر از احساسات برانگیزترین نمایشهای این فستیوال بود. مورکوس اسم اثرش را شیر گذاشته و به گفته خویش این نامگذاری به این دلیل است که شیر همچنان که نقطه شروعی بر حیات انسانی است، آن را نیز پایان میدهد.
در شیر و دیگر آثاری که بعد از پاندمی کرونا اجرا شدهاند به وضوح تاثیر کرونا بر موضوع و مسألهشان مشخص است. این تئاتر جدید پس از همهگیری، مخاطبانش را دعوت میکند تا قدرت خلق جادو، ساختن و شکستن توهمهای نمایشی را دوباره کشف کنند. با این کار، جذابیت تئاتر زنده را احیا میکند، چیزی که به خاطر آن بسیار مشهور است.